(1814-1890)

  Był folklorystą, etnografem i kompozytorem, twórcą polskiej etnografii i folklorystyki. Oskar urodził się w Przysusze, gdzie w zabytkowym dworze Dembińskich istnieje dziś jego muzeum biograficzne. Pochodził z osiadłej w Polsce rodziny niemieckiej. Jego ojciec, Juliusz Kolberg, był kartografem, profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, opracował Atlas Królestwa Polskiego. Matka, Karolina Mercoeur, pochodziła ze spolonizowanej rodziny francuskiej. Wszyscy trzej synowie Kolbergów, podobnie jak ich ojciec, zapisali się w dziejach kultury polskiej. Najstarszy z synów, Wilhelm, był inżynierem i hydrografem. Budował kolej warszawsko-wiedeńską i Kanał Augustowski. Najmłodszy, Antoni, był malarzem. Zasługi Oskara, średniego z braci, przyćmiły jednak pamięć o pozostałych. Od 1839 roku rozpoczął prace zbieracza pieśni ludowych i etnografa, publikując owoce swych wędrówek po różnych regionach Polski, Rusi i Litwy w fundamentalnych zbiorach pt: „Pieśni Ludu Polskiego” (1857) oraz „Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce”. Był także autorem haseł z zakresu muzyki i mitologii w „Encyklopedii Powszechnej” Orgelbranda. Główną zasługą Kolberga jest opublikowanie usystematyzowanego zbioru ok. 10 tys. melodii ludowych z terenu dawnej Polski i krajów sąsiednich w połączeniu z wszechstronnym, etnograficznym opisem różnych przejawów kultury ludowej.